Begin september. Aan de start van wat gevoelsmatig een nieuw werkjaar is, ben je misschien vol goede voornemens van vakantie teruggekomen. Ik ga het voortaan zus doen, ik ga het voortaan zo aanpakken. Misschien ga je je baan wel opzeggen, het over een heel andere boeg gooien. Prima! Als je maar weet dat ook jij invloed hebt, sowieso op je eigen m2. Wij bepalen de cultuur, wij vormen de organisatie, wij zijn de GGZ. Werken met HART voor de GGZ? Hoe vaak hoor ik wel niet: ‘Ja, maar wie ben ik? Wat kan ik nou? Ik heb geen invloed…’ Onzin! Je bent Calimero niet!
Dit zijn de zes dingen die jij en ik vandaag al kunnen doen:
- Neem verantwoordelijkheid
Vind je ook dat de ggz beter kan? Wil je herstelondersteunend werken? Ga dan aan de slag! Waar je ook werkt, wat je ook doet, we zijn allemaal verantwoordelijk voor de kwaliteit van zorg en kunnen allemaal ons steentje bijdragen, hoe bescheiden of groots ook.
- Begin met het waarom (compassie)
‘Wat’ willen we bereiken? We willen mensen met psychische klachten helpen herstellen. ‘Waarom?’ Vanuit compassie. We voelen ons betrokken bij pijn en lijden, willen deze pijn en dit lijden helpen verlichten en zijn bereid ons daarvoor in te zetten. Voelen én doen.
- Zorg ook goed voor jezelf en elkaar (zelfcompassie)
Compassie begint met zelfcompassie. Laten we goed voor onszelf zorgen. En voor elkaar. Ook de organisatie waar we voor werken moet goed voor ons zorgen, en wij voor de organisatie. Dan kunnen we ook goed voor de cliënt en zijn naasten zorgen. En daar gaat het om.
- Hoe? Behandel de ander zoals je zelf behandeld wilt worden.
Hoe lever je zorg die zinnig, zuinig, maar bovenal zorgzaam is? Een mooie leidraad is: behandel de ander zoals jezelf behandeld wilt worden. Vraag het je cliënt, zijn naasten of de ervaringsdeskundige. En durf ‘burgerlijk ongehoorzaam’ te zijn als je denkt dat je cliënt daarbij gebaat is.
- Vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid.
We willen – tot op zekere hoogte – zelf kunnen beslissen wat nodig is, samen met de cliënt en zijn naasten. Meer vertrouwen, vrijheid en verantwoordelijkheid betekent minder controle, regels en administratie, meer tijd en meer plezier in ons werk. En dat levert weer goede zorg op.
- Ga gewoon aan de slag: ‘doe dan!’
Laten we vooral niet te lang blijven steken in: ’hoe dan?’ Dat is een valkuil. Van dromen en denken wordt de zorg niet beter. Wel van durven en doen. Kleine dingen maken al een groot verschil. Grote dingen komen daar uit voort.
Een cultuuromslag zit hem in de grote dingen: de structuur van een organisatie, werken vanuit compassie, meer vrijheid, vertrouwen en verantwoordelijkheid voor werkers in de zorg. Maar cultuur bestaat vooral ook uit al die “kleine” dingen: écht luisteren naar de cliënt en zijn naasten, present zijn, attent zijn, de juiste vragen stellen, met elkaar samenwerken. Jij en ik, wij maken het verschil. Het gaat om doen.