Dat er veel zorgen zijn om de zorg is nu wel duidelijk. Maar wat doen we er aan? Als ik hierover begin hoor ik bijna altijd hetzelfde: ‘Ja, maar…wat kan ik nou?’ En het maakt echt niet uit wie ik er over spreek hoor: de collega psychiater, de receptioniste, de zorgmanager, het lid van de Raad van Bestuur.
‘Ja, maar…wie ben ik?’
Wat zeggen wij tegen de patiënt als die met een probleem bij ons komt? ‘Wat denkt u zelf?’ Of: ‘Tjonge zeg! Hoe gaat u dat oplossen?’ Desnoods gevolgd door een: ‘Hoe kan ik u daarbij helpen?’ In de GGZ noemen we dat gebruik maken van de eigen kracht van de patiënt (dan ineens cliënt genoemd). De regie moet vooral bij de cliënt blijven. Er is zelfs een fraaie Engelse term voor: empowerment. Paradoxaal genoeg zetten we de patiënt in zijn kracht, laten hem de regie en geven hem empowerment. Maar dat terzijde.
Maar nu komt het. Want wat doen we als we zelf ergens tegenaan lopen? Eerlijk? Juist. We ‘leggen het neer’ bij onze direct leidinggevende. We hopen dat deze ‘het oppakt’ en ‘het meeneemt’, en verwachten dat hij (vaak een hij) er vervolgens ook nog eens iets zinnigs mee doet. Want we willen natuurlijk wel gehoord worden! Als onze manager ons vraagt ‘hoe wij dat gaan oplossen’ staan we met onze mond vol tanden, om even later verongelijkt tegen de collega’s bij de koffieautomaat te gaan klagen.
We meten met twee maten.
We zetten de patiënt met zijn probleem even ‘lekker in zijn kracht’, maar hebben we zelf een probleem (en dat hebben we!) dan voelen we ons ineens tekort gedaan en gedragen we ons als miskende, verongelijkte kinderen.
Hoezo te weinig macht? Hoezo te klein om invloed te hebben? Try sleeping with a mosquito in your bedroom. Ik las afgelopen weekend een toepasselijke column van Ben Tiggelaar in de NRC: ‘Geen macht, tóch invloed. Hoe kan dat?’ Tiggelaar verklapt in de tweede alinea al het geheim: consistentie. Kies een helder standpunt en blijf daarbij.
Kies een helder standpunt en blijf daarbij. Ben je het niet eens met de zoveelste bedrijfsmatig ingegeven maatregel die ten koste gaat van de kwaliteit van zorg? Kies je standpunt en blijf daarbij. Heb je een eed afgelegd en wordt je ‘gevraagd’ omwille van de ‘transparantie’ tóch vertrouwelijke patiëntgegevens aan te leveren? Houd je rug recht. Durf burgerlijk ongehoorzaam te zijn als jij denkt dat de zorg daarbij gebaat is. Want geloof me, met elkaar hebben we meer invloed dan we denken.
Deze blog verscheen eerder op de site van Arts en Auto.